Het Middenstuk - van Parijs naar Spakenburg

Michaël Koelewijn • 17 april 2024

Achter ieder object in de collectie van Museum Spakenburg zit een verhaal. Dit kan een kort verhaal zijn, over wat het is en waarvoor het werd gebruikt, maar soms is het een langer verhaal, over niet alleen wat het is, maar ook waar het vandaan komt en hoe het in Spakenburg terecht is gekomen. Voor het object uitgelicht in dit blog is het zo'n lang verhaal, afkomstig uit de koker van Henk Koelewijn (1946), bekend van o.a. de 'De Bourgondische Lelie'.

'In de jaren '70 van de vorige eeuw maakte ik veel reizen om antiek, maar vooral antieke stoffen en sieraden te zoeken. In de eerste jaren veel naar Engeland, maar mijn favoriete stad was Parijs. Mijn Frans was redelijk goed en al snel leer je het vakjargon in het Frans ook kennen. Op een van die reizen liep ik langs mijn adressen waar ik veel zaken mee deed en die ook voor mij allerlei zaken reserveerden tot ik weer kwam, meestal drie soms vier keer per jaar. Een bekende voor mij was 'Madame Clara', ze had altijd heel veel stoffen, maar was wel duur en niet gemakkelijk in het onderhandelen.

Je moest heel goed zorgen dat bij de aanschaf van stoffen er voldoende stof was om zoveel mogelijke kraplappen uit te knippen dan dat het patroon repeteerde, want de Spakenburgse en Bunschoter dames wilden wel symmetrische patronen op hun kledingstukken.

Ik liep wat te slenteren en at een zak met frites als lunch toen ik madame Clara passeerde, ze groette vriendelijk, maar ik ben doorgelopen mede door mijn etenswaren. Ik dacht; straks kijk ik wel, waarschijnlijk is er niet veel.
Toen ik later terug kwam en bij haar winkel naar binnen ging vroeg ik of er nog wat voor mij was, ze wist heel goed wat ik zocht.
Ze liet me een gordijn zien, wat prachtig geschikt was, vroeg 19e eeuws Frans met sitsmotieven uit de 18e eeuw. Maar er bleek nog veel meer te zijn, zes gordijnen, een bedsprei en een achterwand, een totaal hemelbed dus. Ik vroeg de prijs en schrok me rot, dat was erg veel! Maar ik ging rekenen hoeveel kraplappen ik daar uit kon knippen, alles had een prachtige rand die gelijk gebruikt kon worden en waren dus erg gunstig. Verder de binnen patronen waren zgn. "levensbomen" waar je erg goed op moest letten of de patronen rapporteerden. Dat lukte op de achterwand na, dat middenstuk bleef als het ware over, alleen de rand was bruikbaar.

Ik had altijd wel veel contant geld bij me en de bankchecques van ten hoogste 300 gulden per stuk. Opgeteld kwam ik geld tekort, maar ik moest ook mijn hotel nog betalen, eten en naar huis, dus benzine voor onderweg!
Het was dus een hele rekensom.
Ik betaalde al wat ik kon missen, zodat ik wat reserve had om thuis te komen. Ik kreeg het voor elkaar dat ik nog een bedrag kon nasturen via cheques en kreeg de hele lading mee! Ik moest direct naar het hotel om af te rekenen en te vertrekken, want ik had nog een rit van zes uur voor de boeg! Maar met een heel goed gevoel, zo veel had ik nog nooit gehad.

Terug thuis, ik woonde nog bij mijn ouders heb ik die de buit laten zien en direct daarna aan mijn compagnon (indertijd Jan Boekhout). We hebben het toen maar gevierd tot in de kleine uurtjes!
Het middenstuk wat niet "bruikbaar" was hebben we toen verkocht aan het toenmalige museum 't Vurhuus' [het huidige Museum Spakenburg].

Zo is er van dat avontuur toch nog een tastbare herinnering!'

  • Middenstuk bij opening Museum 1986

    Het Middenstuk bij de opening van het museum, 1986.

    Knop
  • Het Middenstuk in de huidige expositie, 2024.

    Knop
  • Het Middenstuk, 2024.

    Knop

Deel dit artikel

door Adriaantje de Jong 9 oktober 2024
Op woensdag 30 oktober, in de herfstvakantie, organiseert hetCULTUURplatform samen met Museum Spakenburg en Bibliotheek, vestiging Bunschoten een interactieve culturele dag voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar. Op attractieve wijze vertellen we de kinderen over het thema 2024 van de maand van de geschiedenis; ‘Echt nep!'
door Adriaantje de Jong 9 oktober 2024
Het Cultuur Platform Bunschoten organiseert samen met Museum Spakenburg en de Bibliotheek Eemland een Cultureel Café met twee interessante gasten, Peter Dorleijn, Zuiderzee-historicus en tekenaar en Eva Vriend, historicus en schrijver. Beiden zijn gefascineerd door de Zuiderzee en kunnen hierover boeiend vertellen. Ieder vanuit een andere invalshoek.
door Adriaantje de Jong 24 september 2024
In Museum Spakenburg komt de tijd van de Zuiderzeevisserij tot leven in de expositie ‘Vissen naar historie, Peter Dorleijn en de Zuiderzeevisserij'. Dorleijn is de expert in Nederland als het gaat over de historie van de botter en de visserij op de voormalige Zuiderzee. Dankzij zijn onderzoek, tekeningen en collectie is kennis over deze belangrijke bedrijfstak niet verloren gegaan. De tentoonstelling toont objecten zoals vistuig, botteronderdelen, gereedschappen en aquarellen die uitleg geven over verschillende vistechnieken. De expositie is te zien tot medio juni 2025.
door Adriaantje de Jong 25 juli 2024
Kleding van nu, stoffen van toen Al meer dan 50 jaar tonen we jaarlijks ons cultureel erfgoed tijdens de vier Spakenburgse dagen. Vorig jaar verrasten we met de expositie Roots, waarin we een indrukwekkend aantal prachtige inzendingen hadden. Maar de klederdracht verdwijnt snel uit het straatbeeld, al is er gelukkig nog veel klederdrachtmateriaal onder de mensen.
door Adriaantje de Jong 22 april 2024
In de tentoonstelling ‘De eindjes aan elkaar knopen’ over de Hollandsche Knoopenfabriek (HKF) en knopen in de klederdracht wordt ook aandacht besteed aan de prachtige handgemaakte knoopjes die achterop het vrouwenjak worden toegepast. Ze zijn gemaakt in een wikkeltechniek, waarna er motiefjes op worden geborduurd. Lijkt het je leuk deze knoopjes zelf te leren maken? Als afsluiting van de tentoonstelling bieden we nog eenmaal een workshop aan en wel op woensdag 11 september 2024.
door Adriaantje de Jong 29 februari 2024
Bij de tentoonstelling ‘De eindjes aan elkaar knopen’, over de Hollandse Knopenfabriek en knopen in de klederdracht, organiseert Museum Spakenburg een workshop om zelf Spakenburgse knoopjes te leren maken. De workshop wordt gegeven op zaterdag 16 maart.
Meer berichten
Share by: