Ha, Haring

jun. 05, 2014

In de week dat het haringseizoen 2014 van start gaat opent in Museum Spakenburg de tentoonstelling ‘Ha, Haring!’. In de tentoonstelling wordt van alles verteld over dit talrijke en succesvolle visje en in het bijzonder de betekenis van de haring voor Spakenburg.


Hollandse Nieuwe

De komst van de Hollandse Nieuwe of maatjesharing is ieder jaar weer een gebeurtenis van nationaal belang. In binnen- en buitenland wordt gesmuld van dit Hollandse zeebanket. Ook de vishandelaren uit Spakenburg brengen deze lekkernij graag aan de man.


Zuiderzeeharing

Tot de komst van de Afsluitdijk in 1932 was de Zuiderzee een belangrijk leefgebied voor de haring. Voor de vissers uit Spakenburg was de Zuiderzeeharing één van de belangrijkste vissoorten. De Zuiderzeeharing was een andere, kleinere soort dan de Noordzeeharing; de vis was korter en dikker en had minder wervels.
De haring trok in februari de Zuiderzee binnen om in maart en april kuit te schieten in ondiepe gedeelten met een harde bodem. De volwassen haringen verlieten na afloop van de paaitijd de Zuiderzee; de larven en jonge haringen bleven achter. De Zuiderzee werd wel de kraamkamer van de haring genoemd. Zuiderzeeharing was door het ontbreken van verteringsenzymen niet geschikt om te kaken of pekelen, zodat hij beperkt houdbaar was. Deze haring werd vers (als panharing) of gerookt (bokking) verhandeld.


Visserij en vishandel

Na de realisatie van de Afsluitdijk verdween de Zuiderzeeharing al spoedig uit het IJsselmeer. Veel vissers moesten op zoek naar ander werk, of gingen werken in de vishandel. De groothandel en de detailhandel in vis is tot op de dag van vandaag een belangrijke bron van inkomsten. Inmiddels wonen en werken er in Spakenburg meer dan 125 visdetaillisten die overal in Nederland haring en andere visproducten verkopen. Meer dan de helft van de verkochte vis in Nederland is door Spakenburger handen gegaan.


De toekomst van de haring

Zoute haring is een delicatesse, een luxe vissnack en wordt nog steeds veel gegeten. Helaas is de traditie van het haringhappen langzaam aan het verdwijnen. De haringconsument vergrijst: meer dan de helft van de haringkopers is 50 jaar of ouder en het aantal jongeren dat haring eet, neemt af. Om meer kinderen aan de haring te krijgen is de Nederlandse vishandel een promotiecampagne gestart. Ook voor haring geldt: wie de jeugd heeft, heeft de toekomst.


Proeven?

Bezoekers van de tentoonstelling ‘Ha, Haring!’ kunnen na het bezoek tegen een aantrekkelijke korting de vangst van 2014 proeven. Bij Visspecialist De Oude Haven (Oude Schans 34) kost een Hollandse Nieuwe slechts € 1,75. Dit op vertoon van de kortingsbon die bij een bezoek aan het museum wordt uitgereikt.

Deel dit artikel

door Michaël Koelewijn 17 apr., 2024
Achter ieder object in de collectie van Museum Spakenburg zit een verhaal. Dit kan een kort verhaal zijn, over wat het is en waarvoor het werd gebruikt, maar soms is het een langer verhaal, over niet alleen wat het is, maar ook waar het vandaan komt en hoe het in Spakenburg terecht is gekomen. Voor het object uitgelicht in dit blog is het zo'n lang verhaal, afkomstig uit de koker van Henk Koelewijn (1946), bekend van o.a. de 'De Bourgondische Lelie'.
door Adriaantje de Jong 29 feb., 2024
Bij de tentoonstelling ‘De eindjes aan elkaar knopen’, over de Hollandse Knopenfabriek en knopen in de klederdracht, organiseert Museum Spakenburg een workshop om zelf Spakenburgse knoopjes te leren maken. De workshop wordt gegeven op zaterdag 16 maart.
door Adriaantje de Jong 19 feb., 2024
Museum Spakenburg is een plek waar tradities worden gekoesterd en duizenden bezoekers genieten van het rijke boerenleven, de visserij, oude ambachten en een prachtige collectie klederdracht van Bunschoten-Spakenburg. Wegens vertrek van de huidige medewerker zijn wij op zoek naar een Coördinator vrijwilligers/medewerker secretariaat (m/v) 16 uur per week Heb jij een groot hart voor mensen, ben je administratief sterk en houd je van musea? Dan ben jij misschien wel de persoon die wij zoeken. Wat ga je doen? Vrijwilligers Je bent het aanspreekpunt voor meer dan zestig vrijwilligers Maakt roosters en regelt vervanging bij afwezigheid Voert kennismakingsgesprekken met nieuwe vrijwilligers Zorgt voor attenties/bezoekjes bij ziekte, jubilea of afscheid Organiseert (vrijwilligers)bijeenkomsten Secretariaat en overige werkzaamheden Je beantwoordt telefoon- en mail Opent en sluit het museum Je doet de inkoop voor museumcafé, -winkel en kantoor Notuleert werkoverleg Bent het aanspreekpunt voor facilitaire zaken Springt bij waar nodig Opleiding en ervaring Je hebt een opleiding op MBO-niveau Beschikt over administratieve vaardigheden (Word en Excel) Bent communicatief sterk, zowel mondeling als schriftelijk Bent een verbindende en enthousiasmerende persoonlijkheid Bent secuur Wat mag je van ons verwachten? Je werkt op de mooiste plek van Spakenburg en krijgt van ons een salaris conform de Museum CAO. De functie is ingedeeld in schaal 7. Solliciteren Heb je zin om ons team te komen versterken? Stuur dan voor 9 maart een sollicitatie naar info@museumspakenburg.nl t.a.v. Adriaantje de Jong (directeur).
door Michaël Koelewijn 08 jan., 2024
De scheepswerf van Spakenburg kent een 400 jaar lange geschiedenis met vele werfbazen. In 1829 kwam de werf in handen van de familie Nieuwboer, waaraan het nog steeds zijn huidige naam ontleent. In 1857 nam Hendrik Willem Nieuwboer (1820-1908) de werf over. Naast zijn drukke werkzaamheden op de werf was hij ook een amateurschilder, waarvan gelukkig enkele werken in onze collectie zijn belandt.
door Adriaantje de Jong 13 okt., 2023
Woensdag 18 oktober staat weer in het teken van de kids bij Museum Spakenburg en De Bibliotheek Bunschoten - Eemland . Kom ook naar deze leuke activiteit in de herfstvakantie!
door Adriaantje de Jong 04 okt., 2023
Vanaf 4 oktober 2023 is er in Museum Spakenburg een nieuwe tentoonstelling te zien over de Hollandsche Knoopenfabriek (HKF) en knopen in de klederdracht. Knopen zijn in de Nederlandse klederdrachten vooral een mannenaangelegenheid. De meeste onderdelen van de vrouwendracht worden immers met spelden aan elkaar bevestigd. Bijzonder is dat juist in Bunschoten-Spakenburg een knopenfabriek was gevestigd. De HKF maakte modieuze knopen en gaf werkgelegenheid aan voormalig vissers die door de afsluiting van de Zuiderzee moesten zoeken naar nieuwe vormen van bestaan.
Meer berichten
Share by: